METODOLOGIA
Haur Hezkuntza laburbilduz
Haur Hezkuntzako etapa 3 urterekin hasten da eta 6 urtera arte irauten du.
Jaso Ikastolaren hezkuntza proiektu eraldatzailea gure behar eta errealitateetara egokitzeko eta korronte pedagogiko berriak abian jartzeko etengabeko ahaleginaren emaitza da.
Haurren esparru pedagogiko berria haur hezkuntzako korronte pedagogiko berrien eta Ikastolen ikasketa plan orokor eta markoaren arteko bat-egitearen ondorioa da. Haurrak bere buruarengan konfiantza badu, besteekiko segurtasuna eta inplikazioa, ikasteko gogoa, sena eta jakin-mina izango ditu.
Lehenengo hezkuntza-etapa honetan, batez ere, etorkizuneko arrakastarako funtsezkoak diren pertsonen oinarrizko trebetasunak finkatzen dira: gizarte-trebetasunak, emozionalak, linguistikoak, sentsorialak, mugimenduzkoak eta pentsamenduzkoak. Nola ikusten dugu haurra? Hazten ari den hazi gisa ikusten dugu. Naturan bezala, hazi horrek izanen duen ura eta argiaren arabera, haziko da. (Haur Hezkuntzako Esparru Pedagogikoa).
Gure metodologiak hiru oinarri nagusi ditu: proiektukako lana, zirkulazio autonomoa eta haurraren garapenerako protokoloa edo ebaluazioa.
BEREZITASUNAK
Haur hezkuntzazehaztasunez
Gure proiektuaren helburua haurraren garapen integral eta osasuntsua da. Haurrak bere buruarekiko konfiantza eta segurtasuna garatzea, inguruarekin komunikazio zein elkarreraginean, bere buruarekiko irudi positibo eta osasuntsua eraiki dezan. Horretarako, helduaren eginbeharra haurra bere garapenaren ibilbidean laguntzea da, garapen hau osasuntsua, harmonikoa eta integrala izan dadin.
– Haurren autonomia sustatzen da haur bakoitzaren behar eta erritmoak kontuan hartuz eta hauei kalitatezko erantzun bat emanez.
– Haur Hezkuntzan jolasa, esperimentazioa eta manipulazioa garapenerako eta ikaskuntzarako ardatz dira eta eguneroko testuinguruetan honetarako aukera anitzak eta aberatsak eskaintzen dira.
– Helduak bidelagun gara haurren garapen eta bizitza ibilbidean; garapen faseak
eta behar indibidual eta kolektiboak kontuan hartuz testuinguru aberatsak diseinatu eta errespetuzko esku hartzeak aurrera eramanez.
– Euskara da gure hizkuntz komunikazioaren eta nortasunaren oinarri eta ardatz. Egunerokotasunean esperientzia aberats eta atseginak eskainiz haurrek euskararekin eta euskal kulturarekin harreman afektibo positibo bat eraikitzea da gure helburua.
– Ildo psikopedagogiko ezberdinetatik oinarritzen gara: etologia, psikologia humanista, psikoanalisia, Piaget, Vygotsky, Maria Montessori, Pikler, Komunikazio ez bortitza, Bernard Aucouturier, Elvira Zipitria, Neurozientzia eta abar.
Gure metodologiaren zutabe nagusia zirkulazioa autonomoa da eta horrela definitu dezakegu:
“Haurrari, aurrez diseinatutako testuinguru seguru, argi, esanguratsu eta aberats baten baitan, modu librean gune batetik bestera mugitu eta gune bakoitzean dauden material edo gonbiteetan oinarritzeko aukera eskainiz, ingurukoekin elkarreraginean, jolas autonomo eta espontaneoa garatzeko aukera ematen dion eguneko momentua.”
Zirkulazio autonomoaren bitartez, haur guztiek tokia izatea bilatzen da; gaitasun desberdinei bide ematea, ezaugarri desberdineko material eta proposamenak eskainiz. Haurrak zirkulazio autonomoan aurkituko dituen material eta gonbiteak ezaugarria hauek izanen dituzte, hain zuzen ere:
Irekiak dira: Produktu konkretu batera eraman beharrean, haurrari dagoen momentutik bide bat egitea ahalbidetzen diotenak.
Naturalak dira, kolore neutroekin eta gehiegizko estimulaziorik gabekoak.
Zentzumen desberdinei, esperimentazio eta manipulazioari bide ematen dietenak.
Gaitasun eta adimen desberdinak kontuan hartzen dituztenak.
Haurraren garapen ebolutiboa kontuan hartzen dutenak.
Arreta goiztiarraren hezkuntza ingurunea.
Orain arte diseinatutako jarduera garrantzitsuenetako bat haurren garapenaren segimendu hurbila egiteko beharrarekin lotuta dago. Beraz, prozesu bati ekin diogu, eskola-eremutik garapeneko zailtasunei garaiz antzemateko eta haietan esku hartzeko kezkari erantzuteko, betiere osasun- eta gizarte-zerbitzuekin lankidetzan.
Horregatik guztiagatik, Arreta Goiztiarreko ereduaren arabera, Haur Hezkuntzako etapan behatzeko prozesu sistematiko bat ezarri dugu, hezkuntza-laguntzako berariazko hezkuntza-beharrak sor ditzaketen zailtasunak edo garapen-aldaketak detektatzeko.
Prozesu hori 2, 3, 4 eta 5 urterekin eginen da, etaparen beraren egituraren arabera.
Jaso Ikastolaren esparru pedagogikoaren barruan, Haur Hezkuntzako oinarrizko bi gaitasun daude: gaitasun motorra eta hizkuntza gaitasun komunikatiboa.
Hizkuntza sustatzeko programa garatzen dugu, irakurketa- eta idazketa-prozesuari ekiteko funtsezkoak diren oinarrizko trebetasunak garatzeko.
Estimulazio programa
Jaso Ikastolak orientazio sailak esklusiboki diseinatutako motrizitate programa bat du, haurraren komunikazio garapenaren programaren barruan. Psikomotrizitate libre eta gidatua lantzen dugu, zirkuituak, berariazko materiala eta programazio zehatza prestatuz, haur eta ikasgela bakoitzaren garapen-egoeraren arabera.
Haur-hezkuntzatik gure haurrek beren musika-saioaz gozatzen dute. Motrizitatearen, komunikazio-gaitasunen eta zentzumen- eta emozio-estimulazioaren lanaren barruan sartzen da.
IKTak gure metodologian txertatzeko prozesua adin txikikoan hasten da, haur-hezkuntzan. Ikasgela guztiek dituzte osagai teknologikoak eta robotikako elementuak lantzeko behar adinako tresnak.
Plastika esperimentazio eta arte espazio batean garatzen da. Programazioek sormena, esperimentazioa, motrizitate fina eta, zergatik ez, lan emozional eta aisialdi egoerak plastikaren bidez adierazteko aukera garatzen laguntzen digute.
Ohitura osasungarriak izatea ez da elikadura osasuntsua izatea soilik, garbiketa eta ariketa fisikoa egitea ere garrantzitsuak dira, eta horregatik, eguneroko bizitzan hartu beharreko ohituren barruan sartzen da.
Menu osasungarrien bidez elikadura eta elikadura zaintzeaz gain, Nafarroako Gobernuaren fruta banatzeko programan ere parte hartzen dugu. Horren bidez, fruta freskoa, bertakoa eta sasoikoa jaten dugu.
Logika eta matematika, batez ere, modu manipulatibo eta esperimentatiboan lantzen dira. Badaude jolas didaktiko eta manipulatiboak, haurren interesa piztu eta haien garapenerako hain garrantzitsua den gaitasun batean sartzen dituztenak.
Jolas sinbolikoa da haurrentzako jokoen alderdirik aipagarriena. Sei urte bitarte arte nagusia da. Jolas honen bidez, haurrak tentsio eta nahi afektiboak bideratzen ditu.
Irakurketari ikuspegi funtzional etengabea ematen diogu, “esperientzia atsegingarri” gisa eta informazio-, transmisio- eta aberastasun lexiko eta kulturalerako tresna gisa. Beraz, ikasgelan lantzen ditugun testuek funtzio praktikoa dute, haurrengandik hurbilen dagoen errealitateari lotua. Halaber, uste dugu gure ikasleei eskaintzen zaizkien irakurketa-esperientziek irakurketa-ohiturak sortu eta finkatzera eta sormena, irudimena eta sentsibilitatea sustatzera bideratuta egon behar dutela.
Oso txikitatik beharrezkoa da inguruko objektu eta materialekin esperimentatzea eta inguruko fenomenoak ezagutu eta ulertzeko jakin-mina izaten lagunduko dien ikaskuntza zientifikoa.
Esplizituki lantzen dira komunitate-harremanetan eta -lanean egunez egun sortzen diren egoerak, baina sistematikoki lan egiten da material eta metodo jakin baten bidez. Helburua da emozionalki orekatuak izatea, sozialki modu egokian erlazionatu ahal izateko.
Ikastolako lehen urtean, 3 urteko gelan, euskaraz erabat murgiltzen ditugu. Guztiz modu positiboan, helburua da ezagutzari eta euskararekiko jarrerari dagokienez oinarri ona hartzea, hizkuntza hori garatuko baita. Horretarako, EUSKARAZ BIZI programa eta ARGITXO pertsonaia ditugu.
Eleanitz metodoari jarraiki, 4 urteko gelan, Haur Hezkuntzako 2. mailan, hirugarren hizkuntzaren ikaskuntza sartzen da, ingelesa.
“Jolasa” eguneko espazio eta uneari dagokionez, hizkuntza informala eta komunikaziokoa garatzean garrantzitsuenetariko bat da. Haur-hezkuntzan, jolas librea eta jolas gidatua konbinatzen ditugu. Azken horretan, jolas gidatuak egiten dira, euskararen erabilera sustatzeko eta erregistro informala hobetzeko egoera ludiko eta motibatzaileetan.
Familiak gure proiektuaren zati garrantzitsua dira. Haur Hezkuntzan ditugun proiektuetan parte hartzen dute, auzolan-lanaren bidez, hala nola baratza prestatuz, Olentzeroren antolaketan edo inauterietan mozorroak diseinatuz edo, irakasleekin batera, ikasgelako curriculum-proiektuetan parte hartuz.
Bestalde, ikasleen harrerak malguak dira eta familiek HHko geletara sartzeko aukera dute, irakasleekiko komunikazioa eta harreman estuagoa bermatuz.